نایب رئیس مجلس معتقد است، اگر امروز شهید مطهری در قید حیات بود، بسیاری از حوادث انقلاب به شکل دیگری اتفاق می‌افتاد، قانون اساسی غنی‌تری داشتیم و قضیه دولت موقت، تسخیر سفارت آمریکا و مسأله بنی‌صدر به شکل دیگری پیش می‌رفت چون ایشان شناخت خوبی از این افراد داشت. علی مطهری گفت: شهید مطهری هیچ علاقه‌ای به کار‌های اجرایی نداشت و به خاطر ضرورت‌های انقلاب، مدتی مسئولیت شورای انقلاب را بر عهده گرفت، اما علاقه اصلی ایشان انجام همان کار‌های علمی و تحقیقاتی بود. وی افزود: ایشان معتقد بود که ابتدا باید حوزه‌های علمیه ساخته شوند و طلاب درست تربیت شوند تا پایه‌ای برای نظام در آینده شود و اگر ایشان به شهادت نمی‌رسید قطعا به قم برمی‌گشت و به نظر من تحولی در حوزه علمیه قم با حضور ایشان، آیت‌الله منتظری و بقیه علما ایجاد می‌شد. حتی قطعا سرنوشت آقای منتظری شکل دیگری می‌شد. مطهری درباره رویکرد‌های اجتماعی و سیاسی خودش هم گفت: مواضع فرهنگی و اجتماعی من هیچ تناقضی با مواضع سیاسی من ندارد. اینکه می‌گویم بیان و تفکر باید آزاد باشد درست در راستای رعایت حجاب است. تأکید بر آزادی بیان از این جهت است که قوای انسانی و استعداد‌های انسان باید آزاد باشد. انسان قوه تفکر و بیان دارد و باید شکوفا شوند. در واقع قوای انسانی انسان در مقابل قوای حیوانی او باید آزاد باشد و قوای حیوانی مانند خشم و شهوت باید تحت اراده و تسلط قوای انسانی مانند عقل باشد. اگر قوه تفکر به انسان داده شده لذا باید در تفکر و بیان آن آزاد باشد و از این منظر به آزادی بیان در نهایت درجه قائل هستیم مگر اینکه توأم با دروغ، نیرنگ، فریب و توهین باشد و الا هیچ محدودیت دیگری ندارد. وی ادامه داد: از طرف دیگر تأکید بر رعایت حجاب هم به خاطر همین است که قوای حیوانی باید در اختیار قوای انسانی باشد. غریزه جنسی انسان نمی‌تواند کاملا آزاد باشد، زیرا امر مشترک بین انسان و حیوان است و لذا باید تحت تسلط عقل و اراده باشد. به همین خاطر اسلام تمهیداتی مانند پوشش اسلامی و احکام نگاه کردن را قرار داده که به خاطر مصلحت خود انسان‌هاست. پس این دو نگاه با هم هیچ تناقضی ندارد و این‌گونه نیست که اگر قائل به آزادی بیان و تفکر هستیم پس باید در مسأله حجاب هم قائل به آزادی پوشش باشیم. چون اگر قائل به آزادی پوشش شویم یعنی آزادی عریانی و برهنگی را قبول کردیم و این به معنی تقویت استعداد‌های حیوانی انسان است که باید کنترل شود. در حالی که تأکید به آزادی بیان توجه به تقویت استعداد‌های انسانی انسان است؛ لذا هر کدام در جای خودش باید رعایت شود. مطهری گفت: البته بعضا می‌گویند مواضع فرهنگی من به اصولگرا‌ها و مواضع سیاسی من به اصلاح‌طلب‌ها نزدیک‌تر است که این حرف تا حدی درست است. چون اصولگرا‌ها به احکام دینی بیشتر اهمیت می‌دهند و اصلاح‌طلب‌ها اهمیت بیشتری برای آزادی‌های سیاسی و اجتماعی قائل هستند.
به دینداری جوانان بدبین نیستم
مطهری اظهار داشت: در مورد وضعیت دینداری جوانان من چندان به این مسأله بدبین نیستم و ظواهری که در جامعه مشاهده می‌شود دلیل بر این نیست که اکثر جامعه به سمت دیگری در حال حرکت هستند. در زمان انقلاب هم اقلیتی بودند که شروع به حرکت کردند و نهضت اسلامی را آغاز کردند و بعد‌ها اقشار دیگری به آن پیوستند. در همان دوره تظاهرات در سال‌های ۵۶ و ۵۷ جوانان بیتل، با مو‌های بلند و تیپ‌های آن روز بودند که ممکن بود اهل مسائل دیگری هم باشند، ولی به خاطر فطرت ظلم‌ستیزی که داشتند کم کم جذب انقلاب شدند و دچار تغییر و تحول شدند. همیشه یک هسته اولیه و اقلیتی برای شروع کار‌ها وجود دارد و امروز هم لزومی ندارد که تمام ۸۰ میلیون جمعیت ایران حزب‌اللهی باشند و این درجه‌بندی دارد، اما اکثریت مردم ایران همچنان فطرت دینی شان زنده است و اسلام را دوست دارند منتهی شدت و ضعف دارد؛ عده‌ای کاملا مقیدند و عده‌ای دیگر به درجات مختلف اعتقاد دارند. وی ادامه داد: به نظر من شرایط الان با اوایل انقلاب به لحاظ اعتقادی فرق چندانی ندارد و اگر اتفاق یا حادثه‌ای پیش بیاید و جنگ هم بشود باز هم همان فداکاری‌ها رخ می‌دهد. لازمه‌اش این است که شرایط ایجاد آن فداکاری‌ها به وجود بیاید. وقتی دشمن به کشور حمله کند آن موقع است که جوانان تحریک می‌شوند و حماسه ایجاد می‌کنند. روشن است که در شرایط عادی فضا فرق می‌کند و نمی‌توان گفت: الان که مثلا جنگ نیست باید همان حماسه‌ها شکل بگیرد تا بگوییم جوانان امروز مانند جوانان دوره اوایل انقلاب هستند. البته ما باید بیشتر با جوانان کار کنیم و صحبت کنیم. بالاخره باید برخی نارسایی‌ها برطرف شود و سختگیری‌ها در مسائل سیاسی کمتر شود و از بین برود تا بیشتر جذب شوند، اما همه آن‌ها اسلام و ایران را دوست دارند. نایب رئیس مجلس تصریح کرد: البته در مسائل فرهنگی نباید خیلی سهل‌انگار بود و همه چیز را رها کنیم و به عهده خود مردم بگذاریم. عده‌ای بودند و امروز هم هستند که می‌گویند مشروب‌فروشی باز باشد، اما خود مردم نروند یا اینکه حجاب اختیاری باشد و خانم‌ها خودشان رعایت کنند و مرد‌ها هم نگاه نکنند. این‌گونه نمی‌شود و اگر هیچ نظارتی در کار نباشد زمام کار از دست می‌رود و بر جامعه اثر می‌گذارد. باید به آنچه اسلام گفته عمل کنیم و نه تندتر برویم نه کندتر.
آرمان
نظرات